Restauratie Joodse begraafplaats; Hart voor vesting Grolle betaalde mee
30 juni 2025
Groenlo heeft historisch erfgoed van grote waarde binnen haar stadsgrenzen. Denk aan de stadsgracht, de Kanonswal, Huis Basten Asbeck, maar zeker ook de eeuwenoude Joodse begraafplaats. Na een ingrijpende restauratie – mede mogelijk gemaakt door Hart voor vesting Grolle – is de begraafplaats prachtig in ere hersteld.
Groenlo telde tot de Tweede Wereldoorlog – zoals veel plaatsen langs de grens – tal van Joodse families. Na de oorlog keerden maar enkelen van hen terug naar Groenlo. Voor deze families was het financieel onmogelijk om de begraafplaats goed te onderhouden. Gevolg was dat ze steeds meer in verval raakte. “In 2012 keerde het tij echter”, vertelt Henk Gerrits, vrijwillig beheerder van de Joodse begraafplaats. “Toen werd de Stichting Stolperstenen Groenlo actief en groeide bij de gemeente Oost Gelre, eigenaar Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) en de inwoners van Groenlo het besef dat de Joodse begraafplaats in ere moest worden gehouden en een restauratie noodzakelijk was.”
Restauratie metaheirhuis
In 2022 werd de restauratie ongewild ingezet: de eerste storm van het jaar velde een eeuwenoude beuk, waardoor twee grafzerken en een groot deel van de buitenmuur fors werden beschadigd. Voor de restauratie van de begraafplaats werd met succes een beroep gedaan op rijkssubsidies (Erfgoed telt). “Met de verkregen gelden kon het metaheirhuis gerestaureerd worden”, vertelt Henk Gerrits. “Dat is het huisje bij de ingang van de begraafplaats, waar de overledenen ritueel werden gereinigd.” Mede dankzij financiële bijdragen van de provincie Gelderland en de gemeente Oost Gelre is ook de volledige ommuring hersteld.
Kijkje komen nemen
De restauratie en herstelwerkzaamheden zijn bijna afgerond, de begraafplaats ligt er weer keurig bij. “Resultaat is dat we steeds vaker de vraag krijgen van mensen of ze er een kijkje kunnen nemen”, vertelt Henk Gerrits. “Aan die vraag voldoen we graag, maar we willen de eeuwige rust van de mensen die er begraven liggen niet verstoren. Zo ontstond het idee om kijkgaten in de muur van de begraafplaats te maken en het dichte hek aan de achterzijde te vervangen door een nieuw, opengewerkt exemplaar. Dan heb je als voorbijganger een prachtig zicht op de volledige begraafplaats.” Gerrits vertelt dat er ook nog een bord met informatie over de begraafplaats bij de ingang komt.
“De doorkijkjes en het hek konden we realiseren dankzij een financiële bijdrage van de Stichting Hart voor vesting Grolle”, vertelt Henk Gerrits. “En ze trekken al veel bekijks. Fantastisch dat deze stichting zoveel werk wil en kan maken van het verfraaien van Grolle en het behoud van ons historisch unieke erfgoed!”
Met dank aan de Vrienden
De restauratie van de monumentale Joodse begraafplaats aan de Kanonswal is mede mogelijk gemaakt door de Vrienden van de stichting Hart voor vesting Grolle. Als Vriend draag je bij aan het bevorderen van de leefbaarheid en de woonomgeving van Groenlo op sociaal, historisch en cultureel gebied. Denk dan aan het opknappen van panden in de stad, het vergroenen van Groenlo maar ook de ondersteuning van het Nationaal Museum Tachtigjarige Oorlog (NMTO). Ben jij nog geen Vriend? Via deze link meld je je gelijk aan.
